Li Tirkîyê, Navenda Rastî, Dadmendî û Bîrkanîyê (Hafiza Merkezî) ya sazîya civaka sivîl ser xebatên xwe yên parastin û bihêzkirina parêzvanên mafan, raporteke taybet amade kir û bi bîragiştî re parve kir.
Sazîya ku bingeha wê li Stenbolê ye ev raport bi navê “Bêdeng Nemîne: Polîtîkayên Tepisandinê yên Dijî Parazvanên Mafên Mirovan, 2015 -2021” hat parvekirin.
Raport, astengiyên revebirî yên ku parêzvanên mafan yên di bin xeterîyê de ne, rûbirû ne û reşkiraninên tekoşîna wan ya ji hêla medya vê pêşkêş dike.
Di raportê de, tê gotin ku parêzvanên mafan yên li Tirkîyê jiber xebatên xwe yên hiqûqî û rewa dibin armanca tundî, tacîz, gef û astengkirinan.
Herwiha di raportê tê destnîşankirin ku parêzvanên mafên mirovan jiber xebatên xwe wek "kesên ku meyla wan ya terorê heye" têne pênase kirin.
Li Tirkîyê, pênaseya "terorê" û "sûcên têkildar li bi awayekî bêsînor û kêfî hatiye berfirehkirin, raport dîyar dike.
Koordînatora Bernameya Xebatên Hiqûqê ya Navenda Bîrkanîyê, parêzer Ozlem Zingil ragihand ku li Tirkîye tawan, darizandin û cezayên dijî parêzvanên mafên mirovan dibe sedema pirsgirêkeke mezin ya binpêkirina mafan.
“Bêguman parêzvanên mafên mirovan girîng in. Jiber ku ev kesana bo mirovên ku mafên wan têne binpêkirin dixebitin û piştre jî bi heman rewşê re rûbirû dimînin û mafên wan têne binpêkirin. Wek min got bi giştî ev beşek mezin ya ji pirsgirêka mafên mirovan e, ” Zingil got.
Dîsa di heman raportê de tê gotin ku bi van binpêkirinan tê xwestin ku rê li ber lêgerîna mafan were girtin û civak were tirsandin.
Xebatkara Navenda Bîrkanîyê Burcu Bingollu jî dîyar kir ku di vê raportê de xuya dike ku xebatên mafên mirovan tê krîmînalîze kirin û tepisandina xwepêşandanên aştiyane, têkoşîna kedê û herwiha êrîşên dijî jinan û tevgera LGBTÎ+Q’yan derdikevin pêş.
“Em di vê raportê de bale dikşînên ser têkilîya di navebra karbidestên sîyasî û dadgehan. Herwiha, em balê dikşînên ser kempeynayên reşkirin û armanc girtina parêzvanên mafên mirovan ya ji hêla karbidestan û dadgehan,” Bingollu got.
Wê anî ziman ku raport eşkere dike xebat û pêzanînên parêzvanên mafên mirovan bi zanebûn bi rêya medyayê jî xelet têne nişandan.
Bingollu hişyar kir ku ev rê û rêbaz jî dibin sedema astengkirina
xeabatên parêzvanên mafan, tepisandin û tirsandinê.
Hun dikarin tevahîya raportê ji ser lînka jêrîn guhdar bikin:
